Half juni 2012 voltooide Leon Mosselman zijn bachelorscriptie Een moderne Bildungsroman, Over Ter hoogte van het Salsa-paviljoen, een roman uit 1999 van Nico Dros (1956). Arjan Peters noemde het boek op 21 mei 1999 in de Volkskrant een Bildungsroman. Ook op de omslagtekst kreeg de roman deze genrekwalificatie. Dergelijke romans worden in de regel vaak gesitueerd in het literaire verleden; de eerste Bildungsroman, Goethe’s Wilhelm Meisters Lehrjahre, verscheen in ieder geval in 1795/96. Vraag is of ze ook inderdaad in de moderne (Nederlandse) letterkunde aanwezig zijn en het werk van Dros een overtuigend specimen is.
Leon heeft onderzocht of Ter hoogte [...] daadwerkelijk tot het genre gerekend kan worden. Hiervoor stelde hij, op basis van het werk van onderzoekers als Michael Beddow en Aagje Swinnen, een lijst met kenmerken samen die typerend geacht worden voor het genre.
De conclusie van dit onderzoek was dat alle typerende elementen in de roman aanwezig zijn: evocatie van de kindertijd, van een generatieconflict, het thema van de benepen provincialiteit versus het bruisende leven in de grote stad, zelfeducatie, vervreemding, beproeving door liefde, het zoeken naar een beroep en een passende levenshouding, enzovoort. Maar de roman bevat uiteraard ook eigentijdse elementen. In het feit dat Dros zaken zoals seksualiteit zo veel openlijker beschrijft dan Goethe, laat zich gemakkelijk een moderne geest gevoelen. Ook keert Wilhelm, de protagonist uit Goethe's boek, pas aan het einde van zijn ontwikkeling terug naar zijn ouderlijk huis; de protagonist uit Dros' roman, die hiervoor slechts in de trein hoeft te stappen, doet dit tussentijds regelmatig. Vanwege deze en andere verschillen beschouwt Leon het bestudeerde werk als "een moderne variant" van het genre, dat hij dus nog steeds in de moderne literatuur een plaats vergund.
Leon Mosselman, Een moderne Bildungsroman. Over Ter hoogte van het Salsa-paviljoen (1999) van Nico Dros. Bachelorscriptie VU: Amsterdam juni 2012
Begeleider: dr. Jacqueline Bel
Geen opmerkingen:
Een reactie posten